Qonun ustuvorligi yo‘lida
Monday, December 4, 2023
Amaldagi qonunchilikda huquqbuzarlik tufayli etkazilgan mulkiy va nomulkiy zararni qoplash huquqi mavjud. Etkazilgan zarar moddiy yoki ma’naviy ko‘rinishda bo‘lishi mumkin. Jinoyat Protsessual Kodeksining 275-moddasiga ko‘ra, bevosita jinoyat tufayli fuqarolarga etkazilgan mulkiy ziyonni qoplash, shuningdek, jabrlanuvchini dafn etish yoki uning statsionarda davolanish xarajatlarini hamda sug‘urta tariqasida unga to‘langan pul, nafaqa yoki […]
Amaldagi qonunchilikka ko‘ra, har qanday huquqbuzarlikning sodir etilishi yuridik javobgarlik uchun asos bo‘ladi. Yuridik javobgarlikning 4 asosiy ko‘rinishi mavjud: jinoiy, ma’muriy, intizomiy va fuqarolik-huquqiy. Paxta dalalarida uchraydigan ayrim noxush voqealar uchun ham Jinoyat va Ma’muriy javobgarlik to’g’risidagi kodeksda qator moddalar keltirilgan. Paxta dalasida sodir bo‘lgan noxush voqeaga aloqasi bo‘lgan har […]
O’zbekiston Respublikasida Konstitutsiya va boshqa qator qonunlarga ko’ra majburiy mehnat taqiqlanadi. Mehnatga majburlaganlar tegishli ma’muriy, jinoiy va fuqaroviy javobarlikka tortilishi belgilangan. Shuningdek, bolalar o’z xohishlariga ko’ra ham paxtani qo’lda terish ishlariga jalb qilinishi mumkin emas. Shaxsning o’z xohish va irodasiga ko’ra emas, balki tahdid va po’pisa ostida yozilgan kafolat xatlari, […]
Amaldagi qonunchilikka ko‘ra, har qanday huquqbuzarlikning sodir etilishi yuridik javobgarlik uchun asos bo‘ladi. Yuridik javobgarlikning 4 asosiy ko‘rinishi mavjud: jinoiy, ma’muriy, intizomiy va fuqarolik-huquqiy. Paxta dalasida sodir bo‘lgan noxush voqeaga aloqasi bo‘lgan har qanday mansabdor shaxs yoki davlat organiga nisbatan yuqorida sanab o‘tilgan javobgarlik turlarining bittasi va/yoki bir nechtasi qo‘llanilishi […]
Amaldagi qonunchilikda huquqbuzarlik tufayli yetkazilgan mulkiy va nomulkiy zararni qoplash huquqi mavjud. Yetkazilgan zarar moddiy yoki ma’naviy ko‘rinishda bo‘lishi mumkin. Jinoyat Protsessual Kodeksining 275-moddasiga quyidagi toifadagi moddiy ziyon qoplanishi kafolatlanadi: bevosita jinoyat tufayli fuqarolarga yetkazilgan ziyon; jabrlanuvchini dafn etish bo’yicha xarajatlar; jabrlanuvchining kasalxonada davolanishi bo’yicha xarajatlar; sug‘urta tariqasida unga to‘langan […]
Paxta terimi paytida terimchilarga aziyat yetkazuvchi noxush voqea yuz bergan holatda, jabrlanuvchi yoki uning oila a’zolari ko’rishlari kerak bo’lgan choralar bo’yicha tavsiyalar: – Noxush voqea va uni keltirib chiqargan sabablar o‘rtasida o‘zaro bog‘liqlikni qurish lozim. Masalan, o‘quvchini paxta dalasi oldida mashina urib ketsa, javobgarlikka nafaqat haydovchi, balki maktab direktori ham […]
Shaxslar davlat organlari va mansabdor shaxslarning g’ayriqonuniy xatti-harakatlari (qarorlari) oqibatida o’z huquqlarini buzilgan deb hisoblaganlarida, shikoyat bilan tegishli davlat organiga yoki sudga murojaat qilish huquqiga ega. Huquqbuzarliklarga qarshi ko’rish mumkin bo’lgan huquqiy choralarni shartli ravishda ma’muriy va sud tartibida amalga oshiriladigan choralarga bo’lish mumkin. Davlat organi va mansabdor shaxsning xatti-harakatlari […]
“Bola huquqlarining kafolatlari to’g’risida”gi Qonunning 3-moddasiga binoan, “bola” deb o‘n sakkiz yoshga to‘lgunga (voyaga etgunga) qadar bo‘lgan shaxsga aytiladi. 10-moddada har bir bola erkinlik va shaxsiy daxlsizlik huquqlariga egaligi belgilangan. Davlat bolani ekspluatatsiyaning barcha shakllaridan himoya qilishni o’z zimmasiga oladi. 20-moddaga ko’ra, ishga qabul qilishga o‘n olti yoshdan boshlab yo‘l […]
Majburiy mehnat nima? O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi mehnat qilish bilan bog’liq bo’lgan asosiy tamoyillarni belgilaydi. Uning 37-moddasiga ko‘ra, har bir shaxs mehnat qilish, erkin kasb tanlash, adolatli mehnat sharoitlarida ishlash huquqiga ega. Mazkur modda davomida majburiy mehnat taqiqlanishi va unga faqatgina qonunda ko’rsatilgan hollardagina ruxsat berilishi aytiladi. Majburiy mehnat tushunchasiga O‘zbekiston […]
O’zbekistonda paxta terimi boshlandi. Har yilgidek, joriy mavsumda ham davlat byudjeti asosida ishlovchi tashkilotlar, maktab, kollej, litsey va oliy o’quv yurtlari xodimlari, o’qituvchilar, talabalar va hatto xususiy sektorda ish yurituvchilar ham majburan terimga safarbar etilmoqda. Saytimizda bundan oldin e’lon qilingan paxta terimiga majburan olib chiqish, jumladan, voyaga yetmagan shaxslarni paxta […]
Bundan oldingi maqolaarimizda majburiy mehnat hamda bolalar mehnati haqida yozdik. Endi esa majburiy mehnatga kimlar qurbon bo’lishi mumkinligi yoki bo’layotgani hamda majburiy mehnat sharoitlari haqida yozamiz. Majburiy mehnat qurbonlari Paxta terimi bilan bog’liq majburiy mehnat oqibatida shaxslar paxta terimi bilan bog’liq ishlarda yuqori turuvchi mansabdor shaxslar yoki paxta terimiga mas’ul […]
Birinchi podkastimizda majburiy mehnat nimaligi hamda paxta terimiga 18 yoshga to‘lmagan bolalarni (xoh majburiy, xoh o‘z xohishiga ko‘ra bo‘lsin) jalb etish O‘zbekiston Respublikasi qonunlariga ko‘ra qat’iyan taqiqlanishi haqida aytgan edik. Ikkinchi podkastimizda paxta dalasiga olib chiqish kabi majburiy mehnatga jalb qilish holatlarida noxush voqea-hodisalar yuz bersa, buning uchun kimlar qanday […]
