Qonun ustuvorligi yo‘lida
Wednesday, September 27, 2023
Savol: Men Kollejni bitirganimga 2 yil bo’ldi, lekin ishga kirganim yo’q. Ko’pchilik agar uch yil mobaynida diplomni ishlatib ishga kirmasa, diplom kuyar ekan deydi. Shu gap qanchalik rost? Javob: Bunday huquqlar bo‘yicha ta’sir etish muddati bo‘lishi mumkin emas. O‘zbekiston Respublikasining Vazirlar Mahkamasining 2012-yil 6-iyuldagi 200-son qaroriga 1-Ilova sifatida qabul qilingan […]
Savol: Bolaga 2 yosh bo’lguncha nafaqa olish uchun ota-onaning daromadini hisoblaydimi yoki propiskada bo’lgan barchaning daromadini hisoblaydimi? Javob: O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2013-yil 15-fevraldagi 44-son qaroriga 1-ilova bo‘lgan “Kam ta’minlangan oilalarga ijtimoiy nafaqalar va moddiy yordam tayinlash va to‘lash tartibini tasdiqlash to‘g‘risidagi” Nizomni 8-bandiga ko‘ra, bolali oilalarga nafaqa, bola parvarishi […]
Savol: Otam 31 yildan beri paxta zavodda ishlab chiqarish sexida ishlaydi. Hozir 56 yoshda. Ishi qiyin bo’lganligi sababli sog’ligida muammolar paydo bo’la boshladi. Shuning uchun 60 yoshga yetmasdan ham pensiyaga chiqishi mumkinmi? Erkaklarning pensiyaga chiqish yoshi 25 yil qilib belgilangan ekan. Otamning 31 yil ishlagani hisobga olinib, pensiyaga 4 yil oldin chiqish uchun […]
Savol: Bolaga ikki yoshgacha nafaqa uchun hujjat topshirgandim, dekret puli haqida ma’lumot so’radi. Shu to’g’rimi? Dekret puli 18-avgustda chiqgan, hujjatni 14-noyabrda taqdim etdim. Javob: O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2013-yil 15-fevral 44-son qaroriga 1-ilova bo‘lgan “Kam ta’minlangan oilalarga ijtimoiy nafaqalar va moddiy yordam tayinlash va to‘lash tartibini tasdiqlash to‘g‘risida”gi Nizomning 1-moddasiga […]
Savol: Bolam hozir olti oylik. Bolamga nafaqa tayorlash uchun mahallamizga murojaat qilgandik, “avval suyunchi pulini oling, keyin o’ylab ko’ramiz” deyishdi. Suyunchi pulini olgunimga qadar bolam olti oylik bo’ldi. Nafaqani olish uchun bugun hujjatlarni topshirdim. O’tgan olti oy uchun ham nafaqa beriladimi? Javob: Suyunchi puli O’zbekiston Respublikasining Mehnat kodeksining 287-moddasi va boshqa bir qancha […]
Savol: Mening propiskam Chirchiqda, Gazalkentga turmushga chiqqanman. 2 yoki 16 yoshgacha bola puli olish uchun erimni propiskasiga o’tishim shartmi? Javob: “Kam ta’minlangan oilalarga ijtimoiy nafaqalar va moddiy yordam tayinlash va to‘lash tartibini tasdiqlash to‘g‘risida”gi Nizomga ko’ra, 14 yoshgacha bolalari bo‘lgan oilalarga nafaqa “bolali oilalarga nafaqa” deb ataladi, bola ikki yoshga to‘lgunga […]
Amaldagi qonunchilikka ko‘ra, har qanday huquqbuzarlikning sodir etilishi yuridik javobgarlik uchun asos bo‘ladi. Yuridik javobgarlikning 4 asosiy ko‘rinishi mavjud: jinoiy, ma’muriy, intizomiy va fuqarolik-huquqiy. Paxta dalalarida uchraydigan ayrim noxush voqealar uchun ham Jinoyat va Ma’muriy javobgarlik to’g’risidagi kodeksda qator moddalar keltirilgan. Paxta dalasida sodir bo‘lgan noxush voqeaga aloqasi bo‘lgan har […]
O’zbekiston Respublikasida Konstitutsiya va boshqa qator qonunlarga ko’ra majburiy mehnat taqiqlanadi. Mehnatga majburlaganlar tegishli ma’muriy, jinoiy va fuqaroviy javobarlikka tortilishi belgilangan. Shuningdek, bolalar o’z xohishlariga ko’ra ham paxtani qo’lda terish ishlariga jalb qilinishi mumkin emas. Shaxsning o’z xohish va irodasiga ko’ra emas, balki tahdid va po’pisa ostida yozilgan kafolat xatlari, […]
Amaldagi qonunchilikka ko‘ra, har qanday huquqbuzarlikning sodir etilishi yuridik javobgarlik uchun asos bo‘ladi. Yuridik javobgarlikning 4 asosiy ko‘rinishi mavjud: jinoiy, ma’muriy, intizomiy va fuqarolik-huquqiy. Paxta dalasida sodir bo‘lgan noxush voqeaga aloqasi bo‘lgan har qanday mansabdor shaxs yoki davlat organiga nisbatan yuqorida sanab o‘tilgan javobgarlik turlarining bittasi va/yoki bir nechtasi qo‘llanilishi […]
Amaldagi qonunchilikda huquqbuzarlik tufayli yetkazilgan mulkiy va nomulkiy zararni qoplash huquqi mavjud. Yetkazilgan zarar moddiy yoki ma’naviy ko‘rinishda bo‘lishi mumkin. Jinoyat Protsessual Kodeksining 275-moddasiga quyidagi toifadagi moddiy ziyon qoplanishi kafolatlanadi: bevosita jinoyat tufayli fuqarolarga yetkazilgan ziyon; jabrlanuvchini dafn etish bo’yicha xarajatlar; jabrlanuvchining kasalxonada davolanishi bo’yicha xarajatlar; sug‘urta tariqasida unga to‘langan […]
Paxta terimi paytida terimchilarga aziyat yetkazuvchi noxush voqea yuz bergan holatda, jabrlanuvchi yoki uning oila a’zolari ko’rishlari kerak bo’lgan choralar bo’yicha tavsiyalar: – Noxush voqea va uni keltirib chiqargan sabablar o‘rtasida o‘zaro bog‘liqlikni qurish lozim. Masalan, o‘quvchini paxta dalasi oldida mashina urib ketsa, javobgarlikka nafaqat haydovchi, balki maktab direktori ham […]
Shaxslar davlat organlari va mansabdor shaxslarning g’ayriqonuniy xatti-harakatlari (qarorlari) oqibatida o’z huquqlarini buzilgan deb hisoblaganlarida, shikoyat bilan tegishli davlat organiga yoki sudga murojaat qilish huquqiga ega. Huquqbuzarliklarga qarshi ko’rish mumkin bo’lgan huquqiy choralarni shartli ravishda ma’muriy va sud tartibida amalga oshiriladigan choralarga bo’lish mumkin. Davlat organi va mansabdor shaxsning xatti-harakatlari […]
